infanterie.jpg

Details

Hoe zelfstandig was de Nederlandse wapenindustrie tussen 1918 en 1940 om zich voor te bereiden op een volgende totale oorlog, waarin de hele samenleving betrokken zou worden? In zijn studie In de schaduw van de totale oorlog beschrijft dhr. Bakker een en ander als volgt:

Voor Nederland dat beschikte over een kleine wapenindustrie, weinig grondstoffen, beperkte financiële mogelijkheden en weinig strategische diepte waren de uitdagingen op het gebied van Research & Development en logistiek die met de Eerste Wereldoorlog hun intrede hadden gedaan aanzienlijk. Door buiten de vijandelijkheden van de Eerste Wereldoorlog te blijven had de Nederlandse wapenindustrie een enorme innovatieslag gemist.

Verder vervolgt Bakker in zijn inleiding o.a. als volgt: Naar aanleiding van deze ervaringen uit de Eerste Wereldoorlog ontwierpen de grote en kleine Europese mogendheden, dus ook Nederland, gedurende het interbellum regelingen om ook in tijden van spanning, mobilisatie en na het uitbreken van een nieuwe oorlog te kunnen voorzien in de behoeften van de krijgsmacht en de bevolking. Ze moesten voorkomen dat de aanvoer afgesneden werd of als dit niet te voorkomen was, er voor zorgen dat er voorraden werden aangelegd. Daarnaast moesten er organisatorische maatregelen getroffen worden om ondanks het enorme beroep van het leger op de infrastructuur, productie en beschikbare arbeidskrachten er voor te zorgen dat de rest van de samenleving op tenminste minimumniveau kon blijven functioneren. Deze inspanningen worden afwisselend industriële of economische oorlogsvoorbereidingen genoemd. Ook als Nederland niet zou worden aangevallen, waren deze voorbereidingen van belang omdat Nederland om neutraal te kunnen blijven, voor een belangrijk deel zelfvoorzienend moest worden. De ernstige tekorten tijdens de Eerste Wereldoorlog leerden dat.

[...] 

Details

In de jaren voorafgaande aan 1940 was de Nederlandse wapenindustrie voornamelijk gebaseerd op de productie van het Staatsbedrijf der Artillerie Inrichtingen en de eronder vallende tientallen andere private ondernemingen. Bijzonder in het oog daarbij vallen de bedrijven, te weten de Nederlandse Springstoffen Fabrieken en het van Duits grondgebied uitgeweken en speciaal opgerichte HIH Siderius. Vrijwel alle wapens en munitie voor 1940 werden in Nederland door de eigen industrie geproduceerd, of in licentie gebouwd. Ook gedurende de bezettingsperiode door de Duitsers collaboreerde de Nederlandse wapenindustrie mee, voor de strijd van de Duitse krijgsmacht.

In een uitgebreide studie gaat dhr. Goossens, o.a. lid van onze vereniging, daarop in in een uitgebreide studie getiteld Het Staatsbedrijf der Artillerie Inrichtingen.

Productiedraaijerij van de Artillerie Inrichtingen bij de Hembrug fabriek.

In zijn inleiding schrijft Goossens: Als men kijkt naar de samenstelling van de bewapening van ons leger in mei 1940, dan kan men met enig inzicht in de aard en oorsprong van die bewapening concluderen dat een heel groot deel van het wapentuig en uitrusting hier in den lande werd geproduceerd. De militaire producten waarmee ons leger in mei 1940 zijn taken diende te verrichten was veelal van Nederlands ontwerp [en productie] of in licentie vervaardigd op eigen bodem. Bij die inheemse productie speelde een bedrijf de absolute hoofdrol: Het Staatsbedrijf der Artillerie Inrichtingen [AI]. Samen met circa 150 locale bedrijven nam dit Staatsbedrijf niet alleen het gros van de productie van de Nederlandse bewapening en uitrusting voor zijn rekening, maar het bedrijf was tevens logistiek en organisatorisch de spin in het web.  

Details

Het Nederlandse decoratiebeleid vanaf 1815 was redelijk conservatief wat betreft het instellen van nieuwe onderscheidingen. Maar plotsklaps werden er gedurende de Tweede Wereldoorlog door de regering in ballingschap vier nieuwe dapperheidsonderscheidingen ingesteld. Waarom plotseling deze verandering van beleid, en dat ook nog eens door een regering die ongecontroleerd in Londen haar gang ging? Natuurlijk... niemand zou deze onderscheidingen betwisten, maar het is interessant om meer te weten over het waarom en hoe.

In zijn studie Nieuwe oorlog, nieuwe helden? beschrijft dhr. Van der Hoeven e.e.a. over de totstandkoming van de nieuwe onderscheidingen en het beleid erachter.

Dapperheidsonderscheidingen: Vliegerkruis, Kruis van Verdienste, Bronzen Kruis en Bronzen Leeuw (Foto overgenomen van de website Defensie.nl)

 

In de samenvatting omschrijft Van der Hoeven het vologende over diens studie: Belonen van moed in de strijd is van alle tijden. In dit onderzoek wordt uiteengezet hoe militaire decoratiestelsels zich ontwikkeld hebben vanaf de Romeinen. Centraal in het onderzoek staan de oorlogsjaren waarin de regering in ballingschap in Londen verbleef. In die periode werden maar liefst vier nieuwe dapperheidsonderscheidingen ingesteld. Dit was een kentering in het Nederlandse militaire decoratiestelsel dat sinds 1815 weinig vernieuwing kende. Een belangrijke rol in die Londense periode was toebedeeld aan de Commissie Militaire Onderscheidingen (CMO). Deze commissie werd in 1941 ingesteld als adviescollege van de regering. (Lees meer, en ga naar de studie)

Details

Hoe kon een klein land als Nederland haar neutraliteit bewaren gedurende het vierjarige conflict in Europa, terwijl de belangen van de Entente en die van Duitsland telkens politieke en militair druk legden bij de regering en de krijgsmacht? En bovenal wat wat de betekenis en het aandeel van onze Nederlandse krijgsmacht in die vier jaar, bij het handhaven van die neutraliteit? Hoe keek men daar tegenaan in de jaren van het Interbellum? 

Dat alles wordt beschreven in de studie van dhr. Breukel, getiteld De preventieve beteekenis van ons leger in den oorlog.

In zijn voorwoord beschrijft de auteur het volgende: In 2014 schreef ik een Bachelor-thesis waarin de Nederlandse neutraliteit gedurende de Eerste Wereldoorlog vanuit een Duits perspectief bekeken werd. Het Duitse economische belang in Nederland bleek groot maar een inlijving was om allerlei politieke, economische en strategische redenen onwenselijk. Voor Engeland gold met betrekking tot Nederland eenzelfde situatie. Beide oorlogvoerende partijen hadden er dus voordeel bij Nederland ongemoeid te laten waardoor de Eerste Wereldoorlog voor Nederland niet zo ingrijpend werd als voor andere West-Europese landen. Een gebeurtenis die het herdenken waard is. Toch lijkt het erop dat de Nederlandse neutraliteitshandhaving nauwelijks een onderwerp is in de nationale, laat staan internationale, geschiedschrijving. Ze wordt als een vanzelfsprekendheid aangenomen.

Details

De Poolse bijdrage in de slag om Arnhem in 1944 is altijd minder belicht geweest, dan de bijdrage van de Britse en Amerikaanse strijdkrachten in operatie Market Garden. Vandaar dat het hoog tijd is hier aandacht aan te besteden middels de studie van dhr. Wijkhuizen, getiteld De rol van de Poolse troepen tijdens de Tweede Wereldoorlog. 

In zijn inleiding schrijft Wijkhuizen: Op 31 mei 2006 werd op het Binnenhof in Den Haag de Militaire Willems-Orde (MWO) verleend aan de 1e Zelfstandige Poolse Parachutistenbrigade voor haar rol bij met name de operatie Market Garden in september 1944 tijdens de Tweede Wereldoorlog. De versierselen van de MWO werden bevestigd op het vaandel van de 6e Polish Attack and Assault Brigade, die de traditie van de oorspronkelijke brigade voortzet. Ruim 60 jaar eerder viel de Prinses Irene Brigade die eer ook ten deel.

  • U bevindt zich hier:  
  • Start
  • Recent onderzoek