vliegtuigen.jpg

In hun zeer uitgebreide en enorm boeiende studie Niet voor God en niet voor het Vaderland geven de auteurs Blom en Stelling een beeld van toenemend verzet onder de gemobiliseerde Nederlandse troepen, en ook binnen de marine en in Nederlands-Indië. Zeker een interessant stuk sociale geschiedenis, en zeker ook niet te vergeten militaire geschiedenis.

In de inleiding schrijven ze o.a.:

Tussen augustus 1914 en november 1918 deed zich in Nederland een unieke situatie voor. Gemiddeld meer dan 200.000 mannen waren permanent van huis en haard verwijderd om te dienen in de Nederlandse krijgsmacht. Niet om te vechten, maar om, volgens de Nederlandse regering, de neutraliteit te handhaven. Terwijl andere neutrale landen als Denemarken en Zwitserland na verloop van tijd hun troepen gedeeltelijk demobiliseerden, hield Nederland zijn krijgsmacht op volle sterkte. Wij hebben geen vergelijkbaar voorbeeld in de geschiedenis kunnen vinden van een land dat dit presteerde. En wat dreigde het uit de hand te lopen! Aan het eind van de mobilisatie was het zover gekomen dat soldaten een kazerne plat brandden, dat het in heel veel plaatsen tot onrust en muiterij kwam en dat militairen revolutionaire vergaderingen en demonstraties bijwoonden. 

In 2004 publiceerden Blom en Stelling hun PhD thesis in vier delen (Universiteit van Amsterdam), getiteld Niet voor God en niet voor het Vaderland. Linkse soldaten, matrozen en hun organisaties tijdens de mobilisatie van '14-'18.