artillerie.jpg

Monumenten zijn een plek voor herinneren, herdenken, bezinnen en ook erkenning. Zo ook het in 1988 onthulde Nationaal Indië monument te Roermond, waar zowel militairen die gevochten hebben voor Nederland in de periode 1945-1962, als burgerslachtoffers en nabestaanden uit de Bersiap periode een plaats vinden om bij stil te staan. Inmiddels is naast het monument een geheel herdenkingspark er omheen gegroeid. Over de bijzondere betekenis van het monument schreef dhr. Hendrix zijn studie Het Nationaal Indiëmonument 1945-1962.

In zijn inleiding schrijft Hendrix: "Terwijl de herinnering aan de Tweede Wereldoorlog in Nederland vrijwel meteen een plek kreeg binnen het nationale collectieve geheugen, met een duidelijke morele consensus, kreeg de oorlog in Nederlands Indië een omstreden plek in onze nationale herinneringscultuur. Nog steeds heerst er verdeeldheid over de betekenis en interpretatie van de dekolonisatieoorlog en bestaat er een discrepantie tussen de veelheid aan herinneringen die militairen zelf hebben van hun tijd in Nederlands-Indië en het algemene beeld van de dekolonisatieoorlog in Nederland. Dit verschil tussen het persoonlijke en collectieve beeld van de oorlog leidde ertoe dat veteranen zich gingen mengen in het publieke debat. Door het jarenlange gebrek aan begrip en het ontstaan van een volgens hen eenzijdig beeld van de oorlog, voelden sommige Indiëveteranen zich genoodzaakt om te interveniëren. [...]"

"De Indiëveteranen, een diverse groep bestaande uit Nederlandse oorlogsvrijwilligers en dienstplichtigen, maar ook uit Indo-Europese en Indonesische militairen van het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger (KNIL), eisten erkenning en waardering voor hun inzet in Nederlands-Indië. De totstandkoming van het Nationaal Indië-monument in Roermond is hier een concreet voorbeeld van. Jaarlijks worden daar de ruim 6200 militairen die omkwamen in Nederlands-Indië en Nederlands-Nieuw-Guinea na 1945 herdacht. Onderzoek naar de omgang en betekenis van dit monument kan ons inzicht geven in de manier waarop we het verleden interpreteren en daaraan betekenis verlenen. De hoofdvraag van deze scriptie luidt: Hoe verhouden de herinneringen van Indiëveteranen over de dekolonisatieoorlog in Indonesië zich tot het nationale collectieve geheugen en hoe komt dit tot uiting in het Nationaal Indiëmonument in Roermond?"

In 2016 schreef dhr. Th. Hendrix zijn masterscriptie (Radboud Universiteit, Nijmegen), getiteld Het Nationaal Indiëmonument 1945-1962: de verwerking van een omstreden verleden.