Als onafhankelijke Nederlandse natie spiegelen wij ons graag naar voorbeelden uit het verleden toen er gevochten werd voor een dergelijke onafhankelijkheid.
Tot tweemaal toe was bijvoorbeeld de opstand van de Bataven tegen de Romeinen een belangrijk voorbeeld voor nationaal en historisch besef, welke eersten overigens zeer vreedzaam konden samenleven met hun overheersers en vele hulptroepen leverden voor het gezag vanuit Rome. De eerste maal dat wij 'Nederlanders' onze rebellie verantwoorden middels deze opstand, was gedurende de Tachtig Jarige Oorlog. De tweede maal dat wij teruggrepen op deze geschiedenis uit de Oudheid, werd er zelfs een hele nieuwe republiek naar vernoemd, namelijk de Bataafse Republiek. Om meer te lezen over de Bataafse opstand verwijzen we u naar het volgende artikel van het Historisch Nieuwsblad.
Zelfs in de eerste jaren van de Republiek der Zeven Provinciën speelde deze opstand nog een rol in het 'nationaal' besef, toen Rembrandt zijn doek schilderde, getiteld 'De samenzwering van de Bataven onder Claudius Civilis'; lees hierover meer op de website van het Rijksmuseum.